C H Â N . G I A O . C H Ỉ . của LÊ BÁ ĐẢNG

 

photo by phamthianhnga, Festival Huế 5/2002

“CHÂN GIAO CHỈ: Trên thế giới này mấy ai có chân giao chỉ? Người Mỹ đã giàu lại mạnh nhưng không làm sao mà có chân giao chỉ? Hơn một tỷ người Trung Hoa bên cạnh nước tôi, khôn ngoan tinh xảo đến thế mà cũng không có chân giao chỉ. Đừng nói chi Nhật Bản, Triều Tiên, Thái Lan, Ấn Độ, mà lại cho đến cả Nga Xô Viết, xô mực, cũng không sao mà có. Dù họ có nhiều bom nguyên tử, nhiều đạo giáo, lý thuyết, sách vở, kỹ thuật cũng không thể nào có chân giao chỉ. Quân Pháp chiếm nước tôi gần trăm năm, mà cũng không sao có chân giao chỉ. Dân tộc tôi nghèo nhưng mỗi người có đến hai chân giao chỉ. Tôi tự hào nhưng không có ý chê bai khinh bỉ những ai không có “chân giao chỉ” đâu!. Mà tôi còn thương hại người ta nữa đó. Cho nên tôi mỹ thuật hoá chân giao chỉ, mỗi chân thành một “tác phẩm mỹ thuật” để mọi người được thưởng thức kẻo tội nghiệp. Bất cứ ai cũng có thể hôn hít, xem, sờ mó thả cửa, chả tốn kém chi đâu! Rồi còn những ai muốn có để làm của riêng thì cứ bạo dạn hỏi tác giả mà mua, mua về làm của và cho đỡ mặc cảm. Nhiều ảnh bàn chân. Ảnh chân bằng gỗ.” (Lê Bá Đảng)

http://lebadangartfoundation.com/tacgia/may-doan-doi-voi-chuyen-ve-voi/

 

”Năm 2002, tháng 5, dịp Festival Huế. “Triển lãm Tác phẩm nghệ thuật Lê Bá Đảng” đã như một làn gió mới trong không gian nghệ thuật vẫn còn u tịch, trầm mặc của Huế. Bị mê hoặc bởi cái hồn của Không gian Lê Bá Đảng kết hợp nhiều chất liệu sáng tạo, chúng tôi còn được ông ân cần giới thiệu, và say sưa tâm sự về những giấc mơ, hoài bão đối với quê hương. Ấn tượng với tôi hơn cả là Bàn chân Giao Chỉ, mà ông cho biết được làm với nhiều khúc gỗ cháy thu nhặt được từ những đổ vỡ của quê hương Bích La ở Quảng Trị, một phần làng quê đã bị thiêu cháy. Và ông đã khá hài lòng với những bức ảnh về tác phẩm trưng bày dịp đó mà tôi mê mẩn chụp từ chiếc máy ảnh Canon với phim Kodak, và sau đó tôi scan lại gởi qua email cho ông.”

(Phạm thị Anh Nga, “Lê Bá Đảng, còn đó giấc mơ...”, 2015)