« TÁC PHẨM CỦA LÊ BÁ ĐẢNG » ( Noriyoshi Takagi )

Lebadang ( 1988 )

TÁC PHẨM CỦA LÊ BÁ ĐẢNG

Noriyoshi Takagi

Người ta thường cho rằng các tác phẩm nghệ thuật của ông là sự gặp gỡ giữa Đông và Tây. Hẳn là, sinh ra ở một vùng lân cận với “Huế”, cố đô của nước Việt Nam, đến cư ngụ ở Pháp và theo học Trường Mỹ Thuật ở Toulouse, ông có sự mẫn cảm và cách biểu đạt theo một phong cách nửa Âu nửa Á và do đó các tác phẩm của ông không phải phương Đông cũng không phải phương Tây, chúng ở lưng chừng giữa hai bên, nhưng ta không nên quá tin vào điều đó. Bởi vì các tác phẩm của ông biểu thị tính phổ quát và một sự kiếm tìm nhất định cái đẹp. Dường như sự hội ngộ giữa Đông và Tây chỉ quan trọng đối với riêng ông.

Các hoạt động của ông trải rộng trên nhiều lĩnh vực: hội họa, điêu khắc, chạm trổ, dán, trang trí và trang phục của nhà hát Opéra de Paris. Ngoài ra, vào dịp triển lãm tại Hoa Kỳ, ông đã giới thiệu một số hình vẽ các trang sức. Có thể nói trong hầu hết các chất liệu và ở tất cả những gì ông chạm vào, ông đều thể hiện cái đẹp. Mặt khác, do cách thể hiện của ông luôn bị tính cách của ông kiềm tỏa, cho nên trong mọi lĩnh vực các tác phẩm của ông đều kết tinh được một nét riêng độc đáo. Mọi thứ đều gắn kết với nhau không thể tách rời: vẽ và dán, dán và chạm khắc. Chắc hẳn các trang sức cùng với các trang phục và quang cảnh trang trí cũng tạo nên một sự tổng hòa. Tất cả những điều đó hun đúc thành nét đặc trưng cho toàn bộ tác phẩm của ông. 

Không bị hình ảnh quá khứ níu giữ, ông tự do trải rộng những mày mò đa dạng của mình; bản thân cuộc sống của ông cũng đã biểu thị sự trải dài vô tận của thời gian cùng với những thăng trầm của nó.

Bởi vì, chính ông, ông cũng là một trong số những nghệ sĩ  đã đánh mất quê hương của mình và sinh sống ở nước ngoài, và chắc hẳn ông thấu hiểu sự đơn độc mà tự do mang đến cho mỗi người.

(Phạm thị Anh Nga chuyển ngữ từ nguyên bản tiếng Pháp)