«Một truyện kể theo cách riêng của bạn» (Raymond Queneau)

(Cliquez pour agrandir le texte ci-dessus - Xin nhấp chuột để mở xem bài văn ở trên)

---------------------------------------------------

Raymond Queneau (1903-1976)
Là nhà thơ, nhà viết tiểu luận, Raymond Queneau đồng thời cũng là một nhà toán học. Tác phẩm văn chương của ông mang dấu ấn của nhiều công trình nghiên cứu, đặc biệt là các nghiên cứu và hoạt động của nhóm OuLiPo (Ouvroir de Littérature Potentielle - Xưởng Văn học Tiềm năng) là một xưởng văn chương thực nghiệm qui tụ một nhóm nhà văn, mà ông là một trong số những thành viên tích cực như G.Perec, I.Calvino và nhà toán học F.Le Lyonnais. Ông là người có ý tưởng về một số kiểu dạng viết mới cho tiểu thuyết, sáng tạo những nhân vật lạ thường, như trong Cây cỏ gà (1933), Những đoá hoa xanh (1965), Zazie trong tàu điện ngầm (1959). Raymond Queneau đặc biệt yêu thích những biến tấu trong cách viết, như trong Những bài luyện tập về phong cách (1947) : cùng một câu chuyện nhưng được kể lại bằng nhiều cách khác nhau, với nhiều phong cách, góc độ, giọng điệu, cấp độ ngôn ngữ...
Qua cách trình bày độc đáo với các ô có đánh số tưởng chừng không theo trật tự thông thường, « Một truyện kể theo cách riêng của bạn » gồm ba câu chuyện đan xen vào nhau với những nhân vật được vay mượn từ những truyện cổ tích dành cho trẻ con. Ở đây có thể thấy rõ mối tương quan giữa người trần thuật và người đọc : người đọc được tự do lựa chọn để từng bước xây dựng cốt truyện, nhưng kỳ thực mỗi một bước đi đó đã được người trần thuật chuẩn bị sẵn và khéo léo dẫn dắt, như trong một trò chơi.

***

Người dịch và giới thiệu: Phạm Thị Anh Nga

-